De Ierse monnik Plechelmus of Pleghelm kwam in het midden van de 8ste eeuw vanuit het klooster Lindisfarne of het dubbelklooster Wearmouth Jarrow in Northumbria naar het Europese vasteland en met name het Frankische Nederland om als missionaris het katholieke geloof te verkondigen. Dit alles geschiedde ten tijde van Pepijn de Korte, Frankisch koning tussen 751 en 768.

Plechelmus koos de kloosters Prüm en Echternach in de Eifel als uitvalsbasis om van daaruit met zijn metgezel Otger naar het noorden te trekken. Otger werd patroon en stichter van de kerk in het Westfaalse Stadtlohn, dichtbij de Nederlandse grens gelegen; ook van de kerk in Groningen – sinds de dertiende eeuw gewijd aan Sint Maarten – was Otger oorspronkelijk patroon en vermoedelijke stichter. Plechelmus stichtte omstreeks 765 de kerk te Oldenzaal die hij wijdde aan de heilige Silvester. Sinds het jaar 954 is Plechelmus de patroon van de kapittelkerk te Oldenzaal, momenteel de Sint Plechelmusbasiliek geheten. Er zijn geen andere kerken bekend die al vóór het jaar 1000 aan Plechelmus zijn gewijd. Sinds 1686 is de kerk van het Limburgse Sint Odiliënberg gewijd aan de heiligen Wiro, Plechelmus en Otger. De Utrechtse bisschop Balderik (917 – 977) liet de relieken van Wiro, Plechelmus en Otger verheffen, hetgeen gelijk staat aan een heiligverklaren. Inderdaad is bij opgravingen in de kerk van Sint Odiliënberg een tiende-eeuws reliekengraf gevonden.

Als afsplitsing van de Oldenzaalse Sint Plechelmusparochie zijn in de 17e eeuw Plechelmuskerken gesticht in de Twentse plaatsen Rossum, Deurningen en Saasveld. De bronnen voor het leven van Plechelmus zijn schaars: de oudste vermelding komt voor in het Liber Vitae Dunelmensis, een handschift in de British Library te Londen, waarin de namen genoteerd zijn in met goud en zilver versierde letters. In het Utrechtse Psalterium van Wolbodo uit de tiende eeuw komt de naam Pleghelm voor in de litanie van heiligen, die in het bisdom Utrecht vereerd worden.

In 1048 gaf keizer Hendrik III aan Oldenzaal toestemming om een jaarmarkt te houden op 21 oktober, het inwijdingsfeest van de Plechelmuskerk. De feestdag van Plechelmus wordt op 15 juli gevierd in zijn kerk te Oldenzaal. In 2004 werd op grootse wijze het 1050-jarig bestaan van de Oldenzaalse Sint Plechelmusparochie gevierd.

Auteur: Georg Hartong

Zie ook Biografisch Portaal

Zie ook Wikipedia

Zie ook Canon van Oldenzaal