Florens Radewijns (ca. 1350-1400)


Radewijns studeerde aan de Latijnse School in Deventer, daarna aan de universiteit van Praag, werd priester en kanunnik in de St. Pieterskerk te Utrecht, maar zag omstreeks 1380 af van die prominente functie onder invloed van de prediking van Geert Grote. Radewijns kwam naar Deventer waar hij een eenvoudig ambt kreeg van vicaris van het Paulusaltaar in de Grote of Lebuïnuskerk. Bij dat ambt behoorde een woning op de hoek van de Engestraat en de tegenwoordige Stromarkt.

De vicaris maakte van zijn ambtswoning een centrum van vernieuwde spiritualiteit. Hij bracht er gelijkgestemden bijeen: priesters, leken en scholieren. Zij vormden een broedergemeenschap: de eerste broeders van het gemene (gemeenschappelijke, gewone) leven. Hun pand kreeg de naam Heer Florenshuis.

Op zijn sterfbed wees Geert Grote Radewijns aan tot zijn opvolger als leider van de Moderne Devotie.

Het Heer Florenshuis werd later verplaatst naar een groep gebouwen, achter de Paulusvicarie aan de Pontsteeg gelegen. De boekcultuur die de devoten zo dierbaar was ontwikkelde zich in Florens' huis. Scholieren schreven er boeken over om in hun levensonderhoud te voorzien. Ervaren broeders leverden de juiste teksten, artistieke huisgenoten verzorgden de decoratie. De broeders hechtten veel waarde aan de Collatie: het gesprek van heel de gemeenschap samen met gasten uit de stad over teksten uit de bijbel. De broeders maakten er geen discussie van, maar boden iedereen de ruimte om, na een inleiding, eigen ervaringen en zienswijzen aan de orde te stellen. Florens en zijn broeders waren nauw betrokken bij het in 1387 stichten van het klooster Windesheim in het gelijknamige dorp even ten zuiden van Zwolle. Dit huis ontwikkelde zich tot het centrum van een grote familie van kloosters, die zich tot ver over de grenzen van de Lage Landen uitstrekte. Telkens opnieuw leverde het Heer Florenshuis nieuwelingen aan Windesheim.

Radewijns stierf in 1400 te Deventer. Zijn schedel en enkele andere beenderen zijn, als bruikleen van de Broederenkerk, ondergebracht in het Museum voor stadsgeschiedenis in de Waag.

Auteur: dr. Clemens Hogenstijn

Geboren:   circa 1350 Leerdam
Overleden:   circa 1400 Deventer
Publicaties:   Literatuur: J.J. Gerretsen. Florentius Radewijns. Nijmegen : Ten Hoet, 1891. 144 p. M. van Woerkum. Florentius Radewijns : leven, geschriften, persoonlijkheid en ideeën. In: Ons geestelijk erf. - Dl. 24 (1950). - P. 337-364. F.C.J. Los. Van Geert Groote tot Erasmus. 1984. Anne Bollmann en Koen Goudriaan. Vernieuwde innigheid; Over de Moderne Devotie, Geert Grote en Deventer. Nieuwegein : Arko, 2008. 151 p.
Laatst bijgewerkt op:   10-04-2014