Jan Willem Racer (1736-1816)
Racers familie stamde uit de Bovenpfalz en telde veel predikanten. Zijn vader vervulde dat ambt in Delden. Jan Willem bezocht de Latijnse scholen te Oldenzaal en Lingen en studeerde aan de juridische faculteit te Groningen (promotie in 1758). Achtereenvolgens was hij waarnemend rentmeester van Twickel bij Delden en advocaat in Ootmarssum en Oldenzaal.
Racer bouwde een grote praktijk als advocaat op en raakte aldus vertrouwd met en gefascineerd door de vele oude rechtsinstituten van het Twente van zijn tijd. Het inspireerde hem tot het schrijven van vele werken over rechtsgeleerdheid en geschiedenis. Zijn sterke kant vormde het gebruik van authentieke stukken. Tot zijn bekendste werken behoren de achtdelige serie ‘Overijsselsche Gedenkstukken’ en ‘Almelosche Oudheden’. Dank zij die publicaties kon hij de leider worden van het Verbond der Kleine Steden in Overijssel. De beoefening van de rechtsgeschiedenis en het streven naar het versterken van de positie van de kleine steden brachten Racer in een leidende positie in de Patriottenbeweging. Met Overijsselse leiders van deze beweging, zoals Van der Capellen en Van der Mark stond hij in nauwe betrekking.
Racers idealen streefde hij na vanuit het verleden. Hij wilde zijn medeburgers de wapenen verschaffen om (al dan niet vermelde) verloren vrijheden terug te kunnen veroveren. Zijn inzet voor de Twentse plattelandsbevolking leerde hem de eretitel op van 'de Boerengecommitteerde'. In de Patriottentijd werd hij burgemeester van Oldenzaal, na afloop daarvan volgde ontslag uit dat ambt.
Advocaat en publicist bleef hij echter ongestoord tot onder het Koninkrijk, waarvan hij de komst nog meemaakte. Racer is de geschiedenis ingegaan als de scherpzinnige rechtshistoricus die zijn diepgaande kennis ten dienste stelde van de boeren en de kleine steden in Twente.
Auteur: dr. Clemens Hogenstijn
Zie ook Biografisch Portaal
Zie ook Canon van Oldenzaal
| Geboren: | 01-07-1736 Delden | |
| Overleden: | 01-10-1816 Oldenzaal | |
| Vader: | Georg Frederik Racer, predikant | |
| Moeder: | Aleida van den Berg | |
| Echtgeno(o)t(e): | Anna Jacoba Wilhelmina Werndly | |
| Publicaties: | Literatuur: G.J. Mecking, Mr. Jan Willem Racer (1736-1810), leider van de Patriotten in de Overijsselse kleine steden, in: Verslagen en Mededelingen van de Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis 101 (1986), pp. 67-127 D. Bruins, De familie van Jan Willem Racer, in: Verslagen en Mededeelingen van de Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis 102 (1987), pp. 51-89. C. te Lintum. Mr. J.W. Racer als patriot, in Verslagen en Mededeelingen van de Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis, 21e stuk, Zwolle, 1900. Jan Mistrate Haarhuis. Jan Willem Racer 1736-1816 : advocaat en patriot in Twente. Oldenzaal : J.W. Racer Huis, 2010. 36 p. A.A.W. van Wulfften Palthe. Levensschets van Mr. J.W. Racer. Zwolle : Tijl, 1886. 47 p. | |
| Laatst bijgewerkt op: | 10-04-2014 | |
