C.A. Brandts Buys (1812-1890)


Cornelis Alijander Brandts Buys werd geboren in Zaltbommel. Zijn vader werkte daar als organist, beiaardier en ‘muzijkmeester’. Eerder vervulde hij dezelfde functies in Kampen. Cornelis Alijander studeerde orgel, piano en carillon bij zijn vader. Jaarlijks vertoefde hij enige tijd in Amsterdam, waar vooral Van Bree voel invloed op zijn vorming uitoefende. Ook leerde hij hoorn, klarinet, fagot en viool bespelen. In 1830 wordt hij ingelijfd als bij de infanterie tijdens de Belgische Opstand. In 1838 trad hij in het huwelijk met Wilhelmina Johanna Bosch Morison, uit welk huwelijk zes zoons en drie dochters geboren werden. Brandt Buys gaf zijn talent door aan zijn kinderen en kleinkinderen. Daarvan is zijn kleinzoon Jan Brandts Buys (1868-1933) internationaal gezien de bekendste, vooral door zijn derde opera, Die Schneider von Schönau.

Hij werd in 1840 aangesteld als organist van de Grote Kerk te Deventer. Vanaf die tijd drukt hij een grote stempel op het bloeiende muziekleven van Deventer. In 1849 werd hij benoemd tot zangonderwijzer aan de nieuw opgerichte zangschool, daarna tot directeur der concerten van het gemengde koor Musis Sacrum en het orkest van het muziekgenootschap ‘Unis par les sons de la musique’. Verder was hij geruime tijd stadsklokkenist, terwijl hij in 1869 werd aangesteld als directeur van het nieuw opgerichte Deventer Volkszanggezelschap, alsmede tot dirigent van het kerkkoor Caecilia, dat in 1882 wordt opgericht. Vanzelfsprekend werd C.A. Brandts Buys ook de eerste dirigent van het in 1864 opgerichte Deventer Mannenkoor. Deze taak werd in 1877 door zijn zoon Henri overgenomen, die het mannenkoor uitbreidde met een gemengd koor. Op 27 Mei 1878 vierde hij zijn 50-jarig jubileum als toonkunstenaar, waarbij bijna alle musici in Deventer samenwerkten, om zijn bekendste composities en ook enkele werken van zijn zoons uit te voeren.

Het was trouwens een wonder dat ‘de oude Buys’ naast al zijn drukke bezigheden nog tijd had om te componeren, al kan hij geen groot componist genoemd worden. Toch zijn een paar generaties Nederlanders met één van zijn melodieën opgegroeid, het Marschlied uit de bundel Kun je nog zingen, zing dan mee. In dezelfde bundel staan al even vaderlandslievende composities van zijn zoons Marius en Ludwig Felix.

Drie keer werd een jubileum (50 en 60 jaar musicus, 50 jaar organist van de Grote kerk uitbundig gevierd. Vele tientallen jaren stond hij in het middelpunt van het Deventer muziekleven. Tot op hoge leeftijd bleef hij lesgeven. Een deel van zijn muzikale nalatenschap bevindt zich in Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek.

Tekst: Redactie van deze website


Zie ook Wikipedia
Geboren:   03-03-1812 Zaltbommel
Overleden:   18-11-1890 Deventer
Vader:   Cornelis Corneliszoon Buys
Moeder:   Alijda Cornelia Brandts
Echtgeno(o)t(e):   Johanna Bosch Morison
Publicaties:   Literatuur: - Jan ten Bokum. Muziek in de IJsselsteden.Utrecht: Bohn, Scheltema & Holkema, 1988. - 1000 jaar Deventer, de Deventenaren en hun kunst en cultuur (Ach Lieve Tijd; 15). Zwolle, Waanders, 1990.
Laatst bijgewerkt op:   27-02-2014