Wilde planten bloeien in het graftuintje voor zijn ruwe gedenksteen op de Gieterse begraafplaats. De gebeitelde letters zijn met moeite leesbaar. ‘Schilder te Giethoorn. Hij rust in vrede in dit land, dat zo zeer het zijne was, met welks rust en innerlijke rijkdom hij vereenzelvigd leek, en die hij uitdroeg in zijn werk’.De namen van zijn vrouw en drie zonen staan onderaan op een rij. Wijncko Zwiers was 23 toen zijn vader stierf aan lymfeklierkanker. “De laatste vijf jaar van zijn leven was hij ziek maar dat is niet in zijn werk terug te zien. Hij produceerde nog lang door.” Zijn broers wonen in Portugal maar Wijncko Zwiers is terug in het ‘land’ van zijn vader. Hij werd diplomaat voor Buitenlandse Zaken en reisde veelal in het Verre Oosten. Negen jaar geleden kwam hij terug naar Nederland, aanvankelijk Olst en sinds kort in Wanneperveen. Direct aan het Beulakermeer waar hij vroeger viste met zijn vader. “Hier recht tegenover, in de Walengracht. 's Ochtend om vier uur zaten we op paling te vissen. Mijn vader hield van het water. Het ruime, het wijdse. Hij had grote behoefte aan vrijheid. In een bootje bepaal je zelf de koers.” Het graf van zijn vader heeft hij niet meer bezocht sinds de begrafenis in 1965. “Dat kon ik niet”, is het eenvoudige antwoord. “De Gieterse huisarts heeft zijn ziekte verkeerd ingeschat. Hij constateerde een ontsteking. Mijn vaders dood kwam onverwacht. Ik was net uit militaire dienst.”

Piet Zwiers werd in 1907 geboren in Meppel maar op zijn 21e besloot hij fulltime kunstenaar te worden en huurde een turfgravershuisje in Giethoorn. Met een botter trok hij door de omgeving en schilderde het karakteristieke Wiedenlandschap met boerderijen, bruggetjes, sloten en punters. Vanaf 1950 bewoonde hij De Gythorn aan het Binnenpad. Zwiers jr. herinnert zich de vele mensen die er kwamen. Niet alleen de bevriende schilderes 'tante Stien' Eelsingh uit Staphorst maar ook ‘notabelen’ uit Zwolle. Een bijzondere ervaring voor Zwiers jr. waren de filmopnamen van De Fanfare in 1958. “Cast en crew kwamen acht weken bij ons over de vloer. Deze film is in Giethoorn gemaakt omdat mijn vader bevriend was met de broer van regisseur Bert Haanstra.”

Zwiers heeft niet alleen een belangrijk dorp in Overijssel vereeuwigd, maar hij gaf ook veel mensen in de provincie les. Samen met Stien Eelsingh had hij een teken- en schilderschool in Zwolle. Zijn invloed op amateurschilders in dit gebied is groot. Zwiers gebruikte zijn schilderijen vaak als betaalmiddel. Het gezin had aan niets gebrek. Zoon Wijncko noemt zijn vader een zakenman. “Dat heb ik van hem. Hij kon zijn werk heel goed verkopen. Mijn vader was zeer communicatief en evenwichtig. Een man met overtuigingskracht.” Dit is ook in zijn schilderijen te zien, vindt Zwiers jr. “Met enkele krachtige streken bereikte hij veel resultaat.” Het kinderportret van Wijncko (1945) gemaakt door zijn vader, hangt in een donker hoekje in de kamer. Maar het kubistische olieverfschilderij Jonen (1958) een dorpje naast Giethoorn, vangt het volle daglicht. “Dat is mijn favoriet. Door de kleuren en de grote vlakken. Het werk typeert mijn vader. Als hij langer had geleefd, was hij op deze wijze doorgegaan.”

De Gieterse schilder werkte veel buiten. Zijn zoon herinnert zich een mooie winterdag begin jaren vijftig. “Mijn vader trok als altijd met zijn boot eropuit. Er lag sneeuw maar het was zacht voor de tijd van het jaar. Soms deed hij twee maanden over een werk maar die dag maakte hij er maar liefst vier. Deze winterlandschappen kan ik helaas niet meer traceren.” Zwiers schilderde ook in Zwitserland, Zuid-Frankrijk en Marokko. Hij overwoog met zijn gezin in Frankrijk te blijven. Maar het verlangen naar Giethoorn was groot. Al zet zijn zoon hierbij een kanttekening. “Mijn ouders waren ook gewoon praktisch. Het was niet haalbaar met drie kinderen.” Het ouderlijk huis De Gythorn is enkele jaren geleden verkocht en geheel verbouwd. Van het atelier aan de achterkant is niets meer te zien. De mens ontbreekt in vrijwel al het werk van Zwiers. Zijn landschappen spreken voor zich. Wijncko Zwiers: “Mijn vader hield niet van manipuleren. Hij bleef dichtbij zichzelf en de natuur.”

Auteur: Marion Groenewoud