George Christiaan Frans Walkate werd geboren in Kampen. Hij stamde uit een prominente plaatselijke ondernemersfamilie. Al op jonge leeftijd bleek hij een daadkrachtig en initiatiefrijk man. In 1903 nam hij zitting in het bestuur van de Nutsspaarbank Kampen. Als directeur bouwde hij de bank uit tot één van de grootste provinciale spaarbanken van het land, met filialen in verschillende omliggende dorpen en steden. Walkate was een toekomstgerichte denker en doener. Zijn (bancaire) ambities strekten zich ook uit buiten de regio. Hij had uitgesproken ideeën over zijn vak, en bestudeerde de laatste ontwikkelingen in binnen- en buitenland. Hij legde zijn bevindingen schriftelijk vast, maar paste ze ook toe in de praktijk. Walkate was onder meer een promotor van het (landelijke) schoolsparen, dat werd ingevoerd in 1906. Eén van zijn belangrijkste initiatieven was de oprichting van de Nederlandse Spaarbankbond in 1907, samen met de Rotterdamse bankier G.H.M. Delprat, in wie hij een geestverwant vond. Met de Spaarbankbond werd een theoretische en organisatorische basis voor de latere SNS- en VSB-Bank gelegd.

Als kind van zijn tijd, handelend in de geest van de ‘Nutgedachte’, hield Walkate zich bezig met de verheffing van het volk. Hij maakte deel uit van verschillende besturen en commissies en vervulde een belangrijke openbare rol. Hij gebruikte de Nutsspaarbank als motor en vehikel voor zijn activiteiten. In de jaren dertig begon Frans Walkate documenten en voorwerpen te verzamelen die hij van belang achtte voor de geschiedenis van zijn woonplaats: ‘Alles wordt bijeengebracht wat niet in het Gemeente Archief of bij de Stichting Campen te vinden is.’ De nadruk kwam te liggen op de 19de en 20ste eeuw. Hij verwierf archieven van bedrijven, verenigingen, sociëteiten en organisaties die anders ongetwijfeld verloren zouden zijn gegaan. Veel aandacht had hij voor foto’s en historisch-topografisch materiaal. In de jaren dertig liet hij alle gebouwen van de Kamper binnenstad fotograferen. Daarnaast bracht hij een collectie kunstvoorwerpen bijeen van in Kampen geboren of werkzame kunstenaars als J.J. Fels, C. Springer, J. Voerman, W.B. Tholen en L. van Dam van Isselt.

Toen de bank begin jaren dertig een nieuw gebouw betrok, werd er spoedig een vleugel bijgebouwd om de groeiende verzameling onderdak te kunnen bieden. Het bijeengebrachte materiaal werd onder meer gebruikt als inhoudelijke en visuele onderbouwing van de Kamper Almanak, waarvan de uitgave vanaf 1934 door Walkate werd overgenomen en die vervolgens jaarlijks als premie op Wereldspaardag aan de (Nuts-)spaarders werd overhandigd. De Kamper Almanak wordt nog steeds door het Frans Walkate Archief uitgegeven en heeft zich ontwikkeld tot een uniek historisch jaarboek.

Bij het overlijden van Frans Walkate in 1943 werd besloten zijn naam aan de verzameling te verbinden. Onder gedreven opvolgers bleef de verzameling groeien en nam de reputatie van de Kamper Almanak toe. In de jaren zeventig kon het oude hoofdkantoor van de bank worden betrokken, een fraai voorbeeld van de Amsterdamse Schoolstijl, met een goed bewaard gebleven in- en exterieur, dat inmiddels is aangewezen als Rijksmonument. Het gebouw met haar collectie vormt een blijvende herinnering aan Frans Walkate.

Auteur: drs. G.A. (Geraart) Westerink