Theo Pahlplatz
Theodorus Hermanus Johannes Maria Pahlplatz is op 3 april 1947 geboren in Oldenzaal, waar hij ook opgroeide. Al snel bleek zijn talent als voetballer. Hij werd lid van Quick '20. Als vijftienjarige speelde hij al in het eerste elftal. Dat hij hogerop zou gaan, lag voor de hand. De Belgische topclub Anderlecht wilde hem inlijven, DWS en Sparta hengelden naar de gunsten van de jonge Oldenzaler, die echter medio '66 voor FC Twente koos. Deze fusieclub, een jaar eerder ontstaan uit Sportclub Enschede en Enschedese Boys, was onder leiding van de befaamde trainer Kees Rijvers bezig met de bestorming van de vaderlandse top. Met Pahlplatz trok FC Twente nog een handvol potentiële topvoetballers aan. Daar ging een wereld open voor de jonge speler die in een zeer beschermde leefomgeving was opgevoed. Die eerste jaren hebben zijn persoonlijkheid enorm beïnvloed. 'Je hebt in principe elf individuen en iedereen wil uitblinken. Ik kwam uit een beschermd milieu en liep ineens tussen allerhande uitgekookte jongens uit het westen. Dan moet je wel van je afbijten, anders sneeuw je onder. Mijn geluk was de aanwezigheid van trainer Kees Rijvers. Hij kende mijn situatie goed, omdat ik hem altijd ophaalde. Rijvers woonde ook in Oldenzaal. Met hem heb ik urenlang gesproken, niet alleen over voetbal, maar ook over de dingen van de dag. Hij had een grote loopbaan als voetballer achter de rug, maar had ook privé veel meegemaakt', zei hij later in de Twentsche Courant Tubantia.
Zelden bracht deze regio zo'n goede voetballer voort als Theo Pahlplatz. Hij was destijds de trots van Twente. Met het jaar werd hij beter en beter. Bij de voetballer Pahlplatz denk je aan techniek en snelheid (hij liep de 100 meter in 10.8 seconden), maar ook aan het scoren van doelpunten. Vaak was hij de aangever voor aanvallers die uitgroeiden tot clubtopscorer, zoals Dick van Dijk, Antal Nagy, Jan Jeuring, Johan Zuidema en Ab Gritter, maar Pahlplatz wist zelf ook vaak het net van de tegenstander te vinden. Zo scoorde hij twee van de vijf doelpunten in de wedstrijd die wordt gezien als de doorbraak van de nog jonge eredivisieclub, de competitiewedstrijd tegen Ajax op 3 november 1968. FC Twente won met 5-1. Van Dijk scoorde de andere drie doelpunten. Hoewel hij van origine rechtsbenig is, speelde hij meestal linksbuiten. Wat kon Pp (zoals hij altijd kortweg werd aangeduid) eigenlijk niet met de bal. Zijn rushes langs de lijn waren van hoog niveau. Zijn passeerbeweging binnendoor leverde negen van de tien keer gevaar op. Zijn afgemeten voorzetten, zijn subtiel aangesneden hoekschoppen, zijn snelheid ook: al deze eigenschappen maakten de introverte Tukker tot een topspeler.
In meer dan twintig jaar had geen enkele geboren Tukker de selectie van het Nederlands elftal gehaald. Hennie Möring was in 1949 de laatste geweest. Pahlplatz' eerste interland in 1967 tegen Rusland verliep goed, maar de bescheiden Tukker had het niet gemakkelijk in Zeist. Na een jaar bedankte hij zelfs voor de eer. Hij voelde zich een eenling. De selectie van Oranje bestond destijds uit zes tot acht Ajacieden. Die kenden elkaar door en door en hadden een heel andere humor dan hij gewend was. 'Ik baalde van bepaalde etterballen onder hen. Ik was de enige uit het oosten en was het mikpunt. Gelukkig werd ik wel goed opgevangen door spelers als Piet Keizer, Johan Neeskens, Jan van Beveren en Willie van der Kuylen. Maar toen het me te gortig werd, toen ik er geen plezier meer in had, heb ik bedankt. Nu is het afgelopen, dacht ik bij mezelf', vertelde hij ooit. Na een jaar kwam er een gesprek met bondscoach Kessler en een afvaardiging van FC Twente. Toen werd het probleem uitgepraat.
Pahlplatz was en bleef een bescheiden persoonlijkheid. Hij was meegaand, was geen informeel leiderstype. Maar hij handhaafde zich wel in de groep, simpelweg omdat hij goed kon voetballen. Hij was een van de beteren. FC Twente won meestal en hij scoorde vaak en dan heb je veel vrienden. 'Theeeo, Theeeo.' Het Diekmanstadion scandeerde zijn naam. Hij was een idool voor duizenden fans van de club.
Hij bleef tot 1979 bij FC Twente en had toen 384 competitiewedstrijden gespeeld (62 doelpunten), 43 Europa Cupduels (11 doelpunten), 41 bekerwedstrijden (9 doelpunten) en 13 interlands (3 doelpunten). Pahlplatz eindigde met de club tussen 1968 en 1976 steevast in de top vijf van de competitie, met als uitschieter een tweede plaats in het seizoen 1973-1974. In 1972/73 reikte Twente tot de halve finale van de strijd om de Uefa Cup. Twee jaar later werd zelfs de finale gehaald. Beide keren werd de ploeg echter verslagen door Borussia Mönchengladbach. Pahlplatz speelde met FC Twente ook drie keer de finale van de KNVB-beker. In 1977 won Twente de beker, het is de eerste en enige prijs voor Pahlplatz.
Zijn carrière als voetballer zag er verder als volgt uit: 1980-1982: speler/trainer bij FC Epe in Duitsland, 1982-1985: hetzelfde bij Ottenstein, ook in Duitsland en daarna nog één seizoen als laatste man bij zijn oude club Quick '20. Als trainer werkte hij vanaf 1987 bij verscheidene amateurclubs. In 1972 opende Pahlplatz een sportzaak in de Enschedese Klanderij, in 1976 deed hij hetzelfde in Denekamp. De zaken gingen na verloop van tijd weer dicht, waarna hij vanaf 1987 aan het werk ging als advertentieverkoper bij de huis-aan-huis bladen met als standplaats Haaksbergen. Daarnaast is hij al jaren scout voor FC Twente.
Auteur: Gijs Eijsink
Geboren: | 03-04-1947 Oldenzaal | |
Overleden: | 02-07-2023 | |
Publicaties: | Bronnen o.a.: Gijs Eijsink. De top 40 van FC Twente. 2005 | |
Laatst bijgewerkt op: | 16-09-2024 |