Femmy Groen


Femmigje (roepnaam Femmy) Groen werd op 29 april 1935 geboren in Giethoorn, in het huis van haar grootouders Binnenpad 74 (anno 2010 woont ze daar nog steeds). Ze was de dochter van Lucas Groen (1905-1934)die kort voor haar geboorte overleed. Haar moeder Hendrikje ging daarom met Femmy’s vier jaar oudere broer Henk (1931) terug naar het huis van haar ouders. Het gezin was nauw betrokken bij de doopsgezinde gemeente. Femmy bezocht de lagere school in Giethoorn en daarna enkele jaren de ULO en de huishoudschool in Steenwijk. Na haar schooltijd werkte ze tot haar huwelijk in de huishouding in Steenwijk. Als kind was ze al erg sportief en heel goed in sporten zoals atletiek, korfbal en schaatsen. Ze was lid van de atletiekvereniging in Wolvega en werd daar noordelijk kampioene met de estafetteploeg op de 4 x 80 meter. Twee sporten intensief bedrijven bleek moeilijk en dus koos ze voor korfbal in eigen dorp bij korfbalvereniging Samen Een. Ze werd ook drie jaar opgesteld in de korfbalselectie van afdeling Drenthe in de K.N.K.B.klasse.

Schaatsen
In 1956 begon Femmy met wedstrijdschaatsen op de korte baan van 140 meter (* zie onder). Samen met haar begeleider oom Anne Groen, bestuurslid en later voorzitter van IJsclub Giethoorn, reed ze naar wedstrijden in Overijssel, Drenthe, Friesland en Groningen. Haar favoriete outfit was een oranje trui met zwarte kousen (later een zwarte broek) en houten schaatsen. In de winter van 1956-1957 deed Femmy mee aan 21 kortebaanwedstrijden. Ze werd 10 maal eerste en schaatste voor 870 gulden (± 400 euro) aan prijzengeld bij elkaar. Hoogtepunt in 1956 was haar eerste Overijssels Kampioenschap korte baan op 25 februari in ‘s- Heerenbroek. In 1957 werd ze op 5 februari in Giethoorn opnieuw Overijssels kampioene korte baan. Op 7 februari 1959 won zij de grote prijs van Noordwolde (hoofdprijs 100 gulden). De Friezin Atje Deelstra, de latere wereldkampioene (die al op ‘noren’ reed) bleek op 8 februari te sterk, want in Elsloo verloor Femmy in de slotwedstrijd. Op 10 februari behaalde ze in Emmeloord haar derde kampioenschap Overijssel op korte baan. Op 14 februari nam Femmy revanche in Giethoorn op Atje tijdens een kortebaanwedstrijd. Omdat de dooi inviel ging op 15 februari het Nederlands kampioenschap in Kampen niet door en konden de twee rivales zich dat jaar niet meer met elkaar meten. Femmy bleef nog wedstrijdschaatsen in 1960 en 1962. Haar laatste wedstrijd was in Espel. Daarna hield het moederschap haar thuis.

Op 14 augustus 1959 trouwde Femmy met Johan Woltman en voer onder grote belangstelling in een punter, naar de burgerlijke stand in Giethoorn. Bij haar huwelijk was ook een groep kortebaanschaatsters aanwezig samen met journalist en mentor van de rijdsters,Douwe Miedema (1900-1978). Het echtpaar kreeg vier kinderen: Henny (1962), Luciënne (1963), Harma (1967)en Ronald (1970). De vrouwen uit de glorietijd van de kortebaan houden (2010) een twee jaarlijkse reünie. In oktober 2010 verscheen ‘De Vrouwen Van De Hardrijderij, het plakboek van de rijdsters uit de periode 1943-1970’ met daarin een bijdrage van Femmy over ‘Winter in de jaren ’59-begin ’60’.

Schrijven
Als ‘Femmy Woltman-Groen’ ging ze schrijven, zowel in het Nederlands als in de streektaal van Noordwest Overijssel. Vanaf 1980 onder pseudoniem van KLssBES, een rubriek in de streektaal, in ’t Gieters Ni-js. Ze schreef enkele herdenkingsboeken, een boek met levensverhalen en verder tientallen gedichten en verhalen in de streektaal, een aantal in eigen beheer. Bij de IJsselacademie in Kampen verscheen een cd met gedichten,verhalen (vertellegies) in het Gieters. In verschillende boeken van de IJsselacademie zijn gedichten van haar verschenen. Ze is lid van de Skrieverskring Noordwest Overijssel (onderdeel Skrieversbond Overijssel) en ze houdt voordrachten in het Gieterse dialect. In 2006 startte ze met twee anderen de periodiek ‘Kopstôkken’. Femmy Woltman-Groen was 35 jaar bestuurslid (1960-1995) van de gymnastiekvereniging Samen Een, verder lid van de beheerscommissie Olde Skoele en ook deed lang ander vrijwilligerswerk in Giethoorn. Hiervoor ontving ze in 1993 een Koninklijke onderscheiding in de orde van Oranje Nassau.

Noot
Kortebaanwedstrijden waren afvalwedstrijden over 140 meter voor vrouwen en voor mannen 160 meter. Dergelijke wedstrijden werden op natuurijsbanen van ijsclubs gehouden, vooral in Overijssel, Friesland, Drenthe en Groningen. De clubs loofden flinke geldprijzen uit, variërend van 100 tot 20 gulden (ongeveer 45 tot 9 euro) en probeerden favorieten te contracteren om zoveel mogelijk publiek te trekken. Ook kregen de winnaars soms lauwertakken en gouden of zilveren schaatsen uitgereikt.

Auteur: drs. Lamberthe de Jong
Geboren:   29-04-1935 Giethoorn
Vader:   Lucas Groen, veehouder (1905 –1934)
Moeder:   Hendrikje Maat (1908 –1997
Echtgeno(o)t(e):   Johan Woltman
Publicaties:   Literatuur: Hedman Bijlsma, Vrouwen in de hardrijderij (Hindeloopen 2010) Lamberthe de Jong, De geschiedenis van IJsclub Giethoorn. 1872-2000 (Kampen 2001) Schrijversbond Overiessel: Van over de Iessel (digitale publicatie via www.vanoverdeiessel.nl) Skrieversbond Overiessel: Pennestreken. D.M. van der Woude, Vrouwen in de hardrijdersbaan (Assen (z.j. [1944]). Pseudoniem van Douwe Miedema. Publicaties van Femmy Woltman-Groen: Samen Een. 75 jaar korfbal Giethoorn (Giethoorn1995) ‘KlessBes’ in: ‘t Gieters Ni-js. Maandelijkse bijdrage sinds 1980 onder pseudoniem. Gelôk Gedichten in de Gieterse taal (Giethoorn 2002) Gedichten over dieren in de streektaal en de Nederlandse taal (z.p. [Giethoorn] 2001) Lentegroeten. Gedichten in de streektaal en de Nederlandse taal (z.p. [Giethoorn] 2002) Uster de fluster Gieterse gezegden & andere gekkigheden. (Giethoorn 2005) Uitgave van de Gieterse dialectgroep. Met andere auteurs. Kopstôkken Verhalen en Gedichten in de streektoal van Noord west Overijssel (verschijnt 4x per jaar sinds 2006). Redacteur. Herinneringen aan d'Olde Skoele in Giethoorn. 1883-2008 ( z.p. [Giethoorn] 2008) Een prootie mit Gietersen (z.p. [Giethoorn] 2009) ‘Winter in de jaren ‘50’ begin’60 ´ in: Vrouwen van de hardrijderij. Het plakboek van de hardrijdsters in de periode 1943-1970 door Hedman Bijlsma. (Hindeloopen 2010), blz.93-98. CD’s Meisuurtjes CD met verhalen en gedichten in Gieters dialect. (Kampen 2006) Tussen Vonders en Wieden. Teksten voor zanggroep Samen Een.
Laatst bijgewerkt op:   05-03-2014