Maurits Houck stamde uit een van origine Westfaals geslacht, waarvan de eerste telgen in de 18de eeuw naar Deventer kwamen en daar inburgerden. Zijn vader was eerste luitenant der artillerie. Maurits studeerde klassieke letteren te Leiden en sloot die studie af met een promotie op een onderwerp uit de klassieke letterkunde (1894) toen hij al lang in het onderwijs werkzaam was. Aanvankelijk conrector aan het pro-gymnasium te Harderwijk, vervolgens 1886-1923 leraar klassieke talen en later conrector aan het gymnasium in zijn geboortestad tot zijn pensionering. Tevens mede-oprichter en erelid van de Cricketvereniging UD van 1987 (toen nog zonder ‘Football’). Lid van de Monumentencommissie en secretaris van de restauratiecommissie van de Grote Kerk, alles te Deventer.

Houck toonde grote belangstelling voor de geschiedenis en de (oude) kunst van Deventer. Hij verrichtte veel bronnenonderzoek, vooral in het stadsarchief, als basis voor zijn publicaties. Sommige van die publicaties waren wetenschappelijk van aard, met name de artikelen in de Verslagen en Mededelingen van de Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis (een organisatie waarvan hij tevens bestuurslid was). Gezaghebbend werd zijn studie in die reeks van jaarboeken over de families van en rond de schilder Gerard Terborch. Met andere publicaties beoogde hij, het cultureel erfgoed van de stad in brede kring bekendheid te geven. Zo schreef Houck veelvuldig populariserende artikelen in lokale en regionale kranten en tijdschriften. Zijn 'Gids voor Deventer en Omstreken' (3de druk, 1901) wordt nog steeds geraadpleegd als een betrouwbare bron; zijn 'Deventer Prentenboek' blijft een charmante uitgave.

Heel bijzonder ijverde Houck (sinds 1895 conservator van het gemeentelijk “Kabinet van Zeldzaamheden” in het Landshuis) met de bankier mr. H. Kronenberg voor een museum voor stadsgeschiedenis. In 1913 kwam dit in de Waag tot stand. Daarmee stelden beide heren tevens de toekomst van dit markante monument met een passende bestemming zeker. Van de oprichting tot zijn dood (1913-1939) fungeerde Houck als de (ongehonoreerde!) directeur van het museum, dat hij in 1932 uitbreidde met het daarachter gelegen huis De Drie Haringen. Hij wist het museum, zijn levenswerk, in een niet zeer cultureel bewuste tijd en stad, tot een populaire instelling te maken. Als vlot schrijvend historicus bedreef hij handig public relations, al bestond dat begrip in zijn tijd nog niet. Heel Deventer spelde zijn artikelen in het Deventer Dagblad onder de titel:'Bezuek van Waopen-Arend bie de Boas van de Waoge'. Daarin deed hij in onvervalst Deventer dialect verslag van zijn ervaringen als museumdirecteur en spoorde hij de stedelingen (met succes) aan om oude voorwerpen aan de Waag te schenken.

Een heel andere kant van zijn persoonlijkheid toonde Houck door zijn zorg voor hulpbehoevende minderjarigen. Hij was van 1899-1920 bestuurslid van het Burgerweeshuis en Kinderhuis, een instelling waarvan hij ook het archief bewerkte.

Dr. M.E. Houck werd geschilderd door Han van Meegeren (portret in de Waag) en stierf onverwacht toen hij te Amersfoort op bezoek was bij zijn dochter en haar gezin. Hij werd gecremeerd te Driehuis-Velzen.

Auteur: dr. C.M. Hogenstijn (SAB)