G.J. ter Kuile

onderwijsinspecteur en historicus

G.J. ter Kuile (1871-1954)


Leiden was de stad waar Ter Kuile, naar familietraditie, zijn studie volgde aan de Rijksuniversiteit in de faculteit der rechtsgeleerdheid. Nadien vestigde hij zich als advocaat en procureur te Almelo en huwde in 1899 Geertruida Suzanna Colenbrander. Zijn echte belangstelling ging uit naar het onderwijs aan kinderen. Hij werd voor Twente inspecteur bij het lager onderwijs en voorzitter van de Voogdijraad te Almelo.

Ter Kuile behoorde tot de 'aartsvaders' van de Twentse geschiedenis en 'Landeskunde', samen met enkele andere prominenten. Daarbij speelden zij een belangrijke rol in de beeldvorming van Twente en de emancipatie op cultureel gebied van de 'Tukker'. Hij behoorde tot de oprichters in 1906 van de Vereniging Oudheidkamer Twente, voortkomende uit de grote liefde voor geboortegrond en verleden. Ook de kennis en het gebruik van de Twentse taal speelde een belangrijke rol. Van belang is geweest zijn vriendschap met J.J. van Deinse. Terwijl Ter Kuile daarbij de wetenschappelijke geschiedvorser was en dit ook in zijn publicaties bleef, was Van Deinse meer de man was van het uitdragen van de kennis naar buiten, van 'Twènter Laand, Leu en Lèven'. Van groot belang was de verschijning in 1911 van de Geschiedkundige Aanteekeningen op de Havezathen van Twenthe. Voor het eerst werd een samenhangende, op bronnen gebaseerde verhandeling aangeboden over de Twentse kastelen, burchten en buitenplaatsen. Van eenzelfde belang was zijn publicatie in 1922 over De Twentsche Watermolens en in 1936 van Twentsche Eigenheimers. Historische schetsen van land en volk tusschen Dinkel en Regge.

Voor Twente werd Ter Kuile gezien als iemand van blijvende betekenis, hoewel hij zelf een bescheiden figuur was. Volgens zijn vriend J.H. van Heek bezat hij meerdere voor Twente typerende eigenschappen: gereserveerdheid, degelijkheid, vasthoudendheid en trouw. Ter Kuile Sr. trad in 1906 toe tot het bestuur en diende in de periode 1910-1922 de VORG als secretaris. Van 1922-1948 was hij haar voorzitter. In 1948 benoemde de VORG hem tot ere-voorzitter.

Auteur: A.J. Gevers

Uit: De bundels gebundeld: 150 jaar geschiedschrijving in Overijssel. 2008.

Zie ook: In memoriam Mr. G.J. ter Kuile/ door J.H. van Heek

In: Verslagen en mededeelingen Vereeniging tot beoefening van Overijssels Regt en Geschiedenis. 1955

Zie ook Biografisch Portaal


 

Geboren:   16-07-1871 Enschede
Overleden:   09-05-1954 Almelo
Vader:   Hendrik ter Kuile, kantonrechter
Moeder:   Hendrika Cromhoff
Echtgeno(o)t(e):   Geertruida Suzanna Colenbrander
Publicaties:   Werken: - Geschiedenis van den Hof Espelo, zijne eigenaren en bewoners. 1908 - Geschiedkundige aanteekeningen op de havezathen van Twenthe. 1911 - Ons Twenthe, proza en poëzie uit en over Twenthe. 1919 - De Twentsche watermolens. 1922 - Twentsche Eigenheimers. 1936 - De opkomst van Almelo en omgeving. 1941 - Onze Overijsselsche religieuse poëzie. 1946
Laatst bijgewerkt op:   12-05-2015